Экономика
Экономика
Бүгін Алматы - Қазақстанның ең ірі экономикалық орталығы. Орталық Азия өңірінің ірі және неғұрлым дамыған мегаполисі бола отырып, Алматы халықаралық ұйымдардың, қаржы институттары мен ірі компаниялардың өкілдіктерін орналастыру орталығы ретінде қалыптасты. Халықаралық ынтымақтастық үшін айтарлықтай әлеует Еуразиялық экономикалық одақ пен Дүниежүзілік сауда ұйымы шеңберінде ашылады.
Алматы қаласының ЖӨӨ 2019 жылы 5 358,7 млрд.теңгені құрады (ҚР ЖӨӨ-дегі облыстың ЖӨӨ үлесі 19,2% құрады). Қазақстан өңірлерінің арасында ЖӨӨ көлемі бойынша Алматы қ.2-ші орында.
Экономиканың негізгі салалары
Сауда
Құрғақ порт "Қорғас-Шығыс қақпасы»
"Батыс Еуропа – Батыс Қытай" трансұлттық дәлізі»
Халықаралық ритейлер нарығына кіру
Сату көлемінің өсуі және жаңа сауда кәсіпорындарының форматтары
Қалада 131 Сауда орталықтары мен үйлер, 29 ірі сауда желілері
29
Туризм
867 туристік фирма жұмыс істейді 160 қонақ үй, 16 мұражай, 16 Театр, 25 кинотеатр, екі эстрадалық театр
Көптеген тарихи және мәдени ескерткіштер, бір қорық және төрт ұлттық табиғи саябақ қалаға жақын
10 демалыс саябағы, 12 шипажайлық-курорттық мекеме және тағы басқалар Алматы аймағындағы ЮНЕСКО-ның Бүкіләлемдік мұрасының 4 ескерткіші (Тамғалы петроглифтері, Қаялық, Қарамерген және Талхиз қалашықтары))
Алматы ЮНЕСКО-ның шығармашылық қалалар желісіне қосылды
Қазақстанның әрбір 2-ші Шетелдік қонағы Алматыға барады
Қонақ үй және мейрамхана бизнесі саласында жаңа ақпараттық технологиялар мен бағдарламалық құралдар пайдаланылады
867
Экономика салаларының өсу қарқыны
Өнеркәсіп
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
115,8
Ғимарат
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
101,0
Көлік
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
105,5
Ауыл шаруашылығы
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
103,1
Сауда
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
114,6
Байланыс
(2022 жылғы қаңтар-қыркүйек 2021 жылғы қаңтар-қыркүйекке, %)
102,3
Алматы қаласының ресурстық-шикізат базасы жоқ екеніне қарамастан, бұл өңір өнеркәсіп пен сауданы дамытудың ірі орталығы болып табылады. Статистикалық мәліметтерге сәйкес қалада 124 280 кәсіпорын тіркелген, оның ішінде 561 ірі және 1 165 орта, 122 554 шағын кәсіпорындар. Толық ақпаратты "нарықтар"бөлімінен таба аласыз.
2020 жылғы қаңтар-қазанда Алматы қаласында қолданыстағы бағаларда 826,4 млрд.теңгеге өнеркәсіп өнімі (үй шаруашылықтары секторын қоса алғанда) өндірілді, бұл 2019 жылғы қаңтар-қазандағы деңгейге қарағанда 104,3% - ды құрады.
Өңдеу өнеркәсібінде 670,4 млрд. теңгеге өнім өндірілді, нақты көлем индексі 2019 жылғы қаңтар-қазанмен салыстырғанда 105,3% - ды құрады.
Өнеркәсіп өндірісі көлемінің өсуі сусындар, қағаз және қағаз өнімдері, негізгі фармацевтикалық өнімдер мен фармацевтикалық препараттар өндірісінде, өзге де металл емес минералдық өнімдер өндірісінде байқалады.Электр энергиясымен, газбен, ыстық сумен және кондиционерленген ауамен жабдықтауда өндірілген өнім мен өнеркәсіптік сипаттағы көрсетілген қызметтер көлемі 138,5 млрд.теңгені немесе қалалық өндіріс көлемінің 16,8% - ын құрады.
2019 жылғы қаңтар-қазан деңгейіне нақты көлем индексі 105% - ды құрады. Есепті кезеңде қала мұқтажы үшін 2461,2 млн.кВт өндірілді. 2019 жылғы қаңтар-қазан деңгейіне қарағанда 100,2% - ды құрады; тиісінше 5966,1 мың Гкал (110,3%) жылу энергиясы жіберілді; 199,9 млн.текше метр (94,7%) табиғи су өндірілді және таратылды.
2021 жылғы қаңтар-қазандағы Экономикалық қызмет түрлері бойынша Алматы қаласының өнеркәсіптік өндірісінің құрылымы
|
қызмет түрі |
өнеркәсіп өнімін (тауарларды, қызметтерді) өндіру көлемі, мың теңге |
өнімнің нақты көлем индексі, % |
|
Өңдеу өнеркәсібі |
670 428 954 |
105,3 |
|
Сусындар өндірісі |
54 024 685 |
107,4 |
|
Жеңіл өнеркәсіп |
9 687 181 |
5,6 есе |
|
Химия өнеркәсібі өнімдерін өндіру |
9 180 979 |
77,4 |
|
Негізгі фармацевтикалық өнімдер өндірісі |
23 072 703 |
146,2 |
|
Резеңке және пластмасса бұйымдарын өндіру |
24 534 044 |
95,7 |
|
Өзге де металл емес минералдық өнімдер өндіру |
47 115 962 |
101,3 |
|
Металлургия өндірісі |
85 371 192 |
81,6 |
|
Машиналар мен жабдықтардан басқа, дайын металл бұйымдарын өндіру |
22 626 412 |
180,6 |
|
Машина жасау |
126 649 445 |
123,2 |
|
Жиһаз өндірісі |
11 730 771 |
80,4 |
|
Электрмен жабдықтау, газ, бу беру және ауа баптау |
138 509 420 |
105,0 |
|
Сумен жабдықтау; кәріз жүйесі, қалдықтардың жиналуын және таратылуын бақылау |
17 441 311 |
73,0 |
2019 жылы ауыл шаруашылығы дақылдарының нақтыланған егістік алқабы жалпы қала бойынша 495,1 гектарды құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 1,4% - ға аз. Дәнді (күрішті қоса алғанда) және бұршақ дақылдарының жиналған алқабы 98,8 гектарды, ашық топырақтағы көкөністер – 202,3 гектарды, картоп – 108,3 гектарды құрады. Дәнді (күрішті қоса алғанда) және бұршақты дақылдардың жалпы түсімі 2018 жылғы деңгеймен салыстырғанда 30,9% - ға азайды және 1802 центнерді құрады. Картоптың жалпы өнімі 17,1% - ға артып, 16766,6 центнерді, көкөністер-1,3% - ға және 124955,8 центнерді құрады. 2018 жылғы деңгеймен салыстырғанда дәнді (күрішті қоса алғанда) және бұршақ дақылдарының өнімділігі өңдеуден кейінгі салмақта 48,2% - ға артып, 18,2 ц/га құрады.
2021 жылғы қаңтар-қазандағы ауыл, орман және балық шаруашылығы өнімдерінің (көрсетілетін қызметтерінің) жалпы шығарылымы (**млн. теңге)
|
ауыл, орман және балық шаруашылығы |
одан: |
||
|
ауыл шаруашылығы |
одан: |
||
|
өсімдік шаруашылығы |
мал шаруашылығы |
||
|
7 355,40 |
6 842,70 |
6 215,90 |
626,8 |
2020 жылғы қаңтар-қазанда Алматы қаласы бойынша ауыл, орман және балық шаруашылығы өнімдерінің (қызметтерінің) жалпы шығарылымы 7,3 млрд теңгені құрады, ауыл шаруашылығы өнімдерінің жалпы шығарылымы 6,8 млрд теңгені құрады, оның 6,2 млрд теңгесі өсімдік шаруашылығына, 6,2 млн теңгесі мал шаруашылығына келді
